Luisteren doen we de hele dag. De manier waarop we luisteren en de informatie die we uit dit luisteren halen, kan daarbij wel sterk verschillen van moment tot moment en van situatie tot situatie. Lees in dit artikel alles over afstemmen.
4 niveaus van luisteren
In zijn boek ‘Theory U’ benoemt Otto Scharmer 4 niveaus van luisteren:
- Downloaden
- Technisch luisteren
- Empathisch luisteren
- Generatief luisteren.
Elk van deze niveaus van luisteren is bruikbaar en passend in verschillende situaties. In de praktijk blijkt echter dat we lang niet altijd de juiste wijze van luisteren toepassen. Hierdoor missen we informatie, ontstaan misverstanden, raken we geïrriteerd, etc. Vooral het eerste niveau van luisteren – downloaden – gebruiken we vaak in situaties waarin andere vormen van luisteren gewenst zijn.
De tabel hieronder geeft een overzicht van de 4 niveaus van luisteren, het denkkader dat hierbij hoort, welke conversatievorm dit niveau bij past en wat dit doet met de bestaande patronen tussen mensen. Kun je voor jezelf nagaan in welk denkkader je het meeste zit tijdens een gesprek?
Insights Discovery voorkeurskleuren
Iedere ‘voorkeurskleur’ heeft een andere communicatiestijl en iedere persoon luistert dus ook anders. Hieronder zie je de ‘luisterstijlen’ van alle kleuren.
Helder Blauw
- Onthoud dat je niet gauw tevreden bent met de hoeveelheid informatie. Het kan voor jou nooit genoeg zijn en misschien wil je nòg meer horen terwijl de ander volledig is uitgepraat!
- Als je vragen stelt om het luisteren te bevorderen, doe dat dan in de stijl van de ander, niet in je eigen stijl.
- Luister niet alleen naar wat er gezegd wordt, maar ook naar de manier waarop.
- Vergeet niet om tijdens het luisteren regelmatig te knikken en te glimlachen.
- Herhaal aan het eind van het betoog van je gesprekspartner in het kort wat hij/zij heeft gezegd. Het feit dat je de ander hebt begrepen, wil niet zeggen dat hij/zij dat ook weet!
Zacht Groen
- Als je over veel Zacht Groen beschikt, kunt je waarschijnlijk al van nature goed luisteren.
- Let op eventueel ongeduld bij mensen met veel Vurig Rood en zorg ervoor dat mensen met veel Stralend Geel bij het onderwerp blijven. Je doet dit laatste door weldoordachte en gerichte vragen te stellen.
- Concentreer je op de waarden van de ander, niet op die van jezelf.
- Luister niet alleen naar de informatie, maar kijk ook of mensen niet impliciet vragen om conclusies.
- Als je aan het eind van het betoog van je gesprekspartner in het kort herhaalt wat de ander heeft gezegd, stem je dan op de ander af en doe dit in zijn/haar stijl, niet in je eigen stijl.
Stralend Geel
- Als je over veel Stralend Geel beschikt, vind je het waarschijnlijk zo leuk om te praten en gevat te zijn, dat je moeite kunt hebben om tijd voor luisteren te maken!
- Een oude Indiase wijsheid kan jouw leidraad zijn – “Luister goed want je tong kan je doof maken”.
- Zorg ervoor dat als je luistert, je vragen minder dan 50% van de zendtijd in beslag nemen, zodat je meer dan 50% van de tijd naar het antwoord van de ander kunt luisteren!
- Bedenk tijdens het luisteren: “Wat zijn de behoeften van de ander?”
- Als je aan het eind van het betoog van je gesprekspartner in het kort herhaalt wat hij/zij heeft gezegd, weid dan niet uit of wijk niet af van het onderwerp (de ander zal zich anders niet gehoord voelen). Gebruik zoveel mogelijk de bewoordingen van je gesprekspartner.
Vurig Rood
- Als je over veel Vurig Rood beschikt kun je het moeilijk vinden om goed te luisteren. Laat even een stilte vallen in het gesprek voordat je de volgende vraag stelt.
- Vergeet niet om tijdens het betoog regelmatig bevestiging te geven. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: “Dat is een belangrijke opmerking, ik ben blij dat je dit naar voren brengt”.
Afstemmen met Insights Discovery
Afstemmen is een bewuste keuze om gebruik te maken van kleuren die niet je natuurlijke voorkeur hebben, met als doel een hechtere verbinding aan te gaan. Door aan de slag te gaan met je Discovery Profiel gericht op verbindend communiceren, zul je meer inzicht in jezelf en in anderen krijgen.
We kunnen ‘afstemmen’ omschrijven als een verandering in ons aangeboren gedrag waardoor er een betere aansluiting ontstaat met de situatie of behoeften van de mensen om ons heen. Sommigen onder ons doen dit vanzelf en heel goed, velen van ons denken dat we het vanzelf en goed doen.
De kwaliteit en kwantiteit van onze relaties bepalen de mate van succes in ons leven. We hebben dagelijks te maken met onze collega’s; de effectiviteit van onze samenwerking wordt bepaald door collega’s die elkaar en ons al dan niet begrijpen en waarderen en datzelfde geldt voor onze klanten. Als we ons gedrag afstemmen, kunnen we een betere verbinding maken met anderen en zo hechtere relaties aangaan. Hiermee kunnen we onze wederzijdse doelstellingen bereiken en meer voldoening uit het leven halen.
Waarom zouden we afstemmen?
Kinderen krijgen vaak de stelregel mee: Behandel anderen zoals je zelf wilt worden behandeld. Dat is prima, maar alleen als de persoon in kwestie hetzelfde in elkaar zit als jijzelf. Als hij of zij anders is dan jij, zou de stelregel als volgt moeten klinken: Behandel anderen zoals ZIJ ZELF willen worden behandeld! Dit is precies wat we met afstemmen kunnen doen.
Met afstemmen kunt je hechte relaties opbouwen. Wanneer jij je gedrag en voorkeuren bewust afstemt op de ander, kom je tegemoet aan de kleur gerelateerde behoeften van die persoon. Als je, je afstemt, probeert je goed contact met iemand te krijgen door de ‘buitenste laag van je gedrag’ op één lijn te brengen met de kleuren en voorkeuren die in de ‘buitenste laag van het gedrag van de ander’ waarneembaar zijn.
Verbinding maken betekent dat u een diepere relatie met anderen aangaat doordat je bewust naar hen luistert. Op hun beurt zullen anderen dan beter naar jou luisteren. Als we voelen dat we een directe verbinding hebben met een ander, kan dat op intellectueel, emotioneel en/of spiritueel niveau zijn.
Afstemmen: hoe doe je dat?
Voordat je begint met het afstemmen van je gedrag op anderen, dien je rekenschap te geven van de drie principes die hieronder staan genoemd. Deze zijn bepalend voor het succes van je inspanningen.
- Hoe meer je de ander beschouwt als iemand die op je lijkt, des te sneller zult je een vertrouwensband kunnen opbouwen.
- Door goed naar anderen te luisteren, kunt je hun vertrouwen winnen.
- Anderen behandelen zoals zijzelf willen worden behandeld, zal de communicatie sterk verbeteren.
We weten nu dat het belangrijk is om af te stemmen.
De stappen van afstemmen
Stap 1 Inzicht in jezelf, je kleuren en je voorkeuren
Stap 2 Inzicht in de ander, de verschillen onderkennen, waardering Voelen voor de ander en zijn/haar meningen
Stap 3 Minder gebruik maken van je dominante kleuren en voorkeuren en juist meer van die van de ander
Wil je hier meer over weten? Wij geven workshops Verbindend Communiceren waarbij al het bovenstaande uitvoerig wordt behandeld en waarbij je met vele praktische handvatten naar huis gaat. Neem contact met ons op voor de mogelijkheden.
