En wat nu?! In de stress door Corona

Corona, hét woord van 2020. Helaas tegen wil en dank. De ene kan goed met deze situatie om gaan, de ander heeft (veel) last van stress. Welk gedrag iemand laat zien en hoe iemand met deze stress omgaat, hangt sterk af van zijn psychologische voorkeuren. We kunnen onze stress en die van anderen verminderen wanneer we ons gedrag kunnen afstemmen op elkaar in deze stressvolle tijd. Het stressmodel van Insights Discovery kan je hierbij een stuk op weg brengen.

Het stress model van Insights Discovery

Het stressmodel van Insights Discovery biedt een eenvoudige manier om stress inzichtelijk te maken. Door psychologische kenmerken en gedragspatronen te koppelen aan de vier kleuren, wordt het eenvoudiger om stressgedrag en stressfactoren te herkennen en aan te pakken. Hoewel iedereen alle vier de kleuren in zich heeft en gebruikt, hebben we doorgaans een voorkeur voor één of twee van de kleuren. De kleuren staan voor gedragsvoorkeuren die bepalen hoe we reageren, denken en handelen. En waar we stress van krijgen, hoe dat stressgedrag eruitziet en wat we nodig hebben om stress weg te nemen.

Stress en psychologische voorkeuren

Stress betekent niets anders dan spanning of druk. Van oorsprong is het een term uit de natuurkunde: het is de kracht die wordt uitgeoefend op een voorwerp. Of stress schadelijk is hangt af van hoeveel belasting iets (of iemand) aan kan. Zelfs metaal krijgt haarscheurtjes als het te eenzijdig of constant wordt belast. Dat geldt dus ook voor mensen.

Als we het over stress hebben, dan gaat het meestal over ongezonde druk: een teveel aan spanning. Maar deze spanning is niet altijd ongezond. Het is een hele natuurlijke, en ook gezonde reactie van het lichaam. In deze crisis kunnen we ons voorstellen dat je alleen maar ongezonde spanning ervaart. Vragen als; ga ik het coronavirus krijgen, hoe zit het met mijn inkomen, hoe combineer ik de zorg voor mijn gezin en familie met werk en school.

We reageren allemaal anders bij stress, en ervaren stress ook anders. En wat voor de één helpt om stress te verminderen, werkt bij de ander juist totaal niet. Als mensen weten wat hen energie of juist stress geeft, kunnen ze gefocust aan de slag. En dus ook zo goed mogelijk omgaan met deze crisis.

Effectief omgaan met de zorgen van een ander

Hoe fijn zou het zijn als je stressgedrag bij jezelf én bij anderen kunt herkennen? Je hebt er zowel op het werk als privé enorm veel aan als je weet waar je stress van krijgt en hoe je stress bij jezelf kunt verminderen. Het zou geweldig zijn als je ook nog anderen kunt helpen om hun stressfactoren weg te nemen of hun stressgedrag te verminderen. Het mooist is als je negatieve stress kunt ombuigen naar positieve stress.

Stressoorzaken en signalen per kleur

ROOD
Oorzaken: verlies van focus, besluiteloosheid, controle verlies
Signalen: agressief, ongeduldig, geïrriteerd, veeleisend

GEEL
Oorzaken: vrijheidsbeperking, geen interactie, persoonlijke afwijzing
Signalen: overdreven verantwoordelijk, veroordelend, overdreven uitvoerig

BLAUW
Oorzaken: gebrek aan informatie, slechte kwaliteit van werk, tijdverspilling
Signalen: twijfelen, muggenziften, trekt zich terug, hatelijk gedrag

GROEN
Oorzaken: oneerlijkheid, aantasting van waarden, tijdsdruk
Signalen: raakt teruggetrokken, veroordelend, extreem voorzichtig

Wat help de verschillende kleuren om stress te verminderen?

ROOD

Sta hem/haar toe om snel actie te ondernemen
Laat hem/haar een beslissing of een time-out te nemen
Geef hem/haar de touwtjes in handen
Luister naar en laat hem/haar een heldere toelichting geven op zijn/haar standpunt

GEEL

Laat hem/ haar eerst alles eruit gooien en ga dan pas verder
Bied bewegingsruimte
Luister en verplaats je in zijn/haar positie
Breek de spanning met een grapje of luchtige opmerking
Verleg je aandacht naar iets anders

BLAUW

Vraag om zijn/haar feedback over hoe verder te gaan
Geef informatieve en gedetailleerde ondersteuning
Zorg ervoor dat zijn/haar standpunt in al zijn details geregistreerd is en begrepen
Terug naar af en analyseer dit keer beter

GROEN