“Misschien is het verstandig om eens contact op te nemen met een coach van SMART Organized”, waren de woorden van haar HR-manager. En nu zat ze in de wachtruimte, afwachtend te wachten op haar intakegesprek bij SMART Organized. Al jaren werkzaam in de zorg, in diverse rollen en functies, op verschillende afdelingen, de nodige veranderingen meegemaakt en nu in conflict geraakt met haar leidinggevende. Haar gedachten gingen terug naar waarom ze ooit voor de zorgsector had gekozen, waarom ze zich voelde zoals ze zich nu voelde, hoe ze dit kon veranderen….
”Goedemiddag”, klonk de stem van de coach, kom verder….
Tijdens de kennismaking en het intakegesprek vertelde ze, in ongedwongen en ontspannen sfeer, wie ze was en waarom ze hier was. Na enkele gerichte vragen van de coach over haar hulp- en ontwikkelingsvraag kwam haar emotie naar boven, direct gevolgd door een verontschuldiging “sorry hoor dat ik…” (hiermee rekening houdend met de ander). De coach vraagt: “doe je dit vaker, je druk maken over en voor anderen?”. “Ja, zo ben ik nou eenmaal”, antwoord ze. Dat is interessant, reageert de coach, en goed om over jouw persoonlijkheid en hieruit volgende gedrag verder te praten. De basis voor een coachtraject van meerdere sessies was gelegd. Een traject van bewustwording (inzicht in zichzelf) naar bewust zijn (handelen in gedrag).
Onderdeel van het traject vormde een persoonlijk profiel van Insights Discovery, waaruit duidelijk haar ‘groene’ voorkeur naar voren kwam en waarin ze zichzelf ook sterk herkende: zorgzaam, relatiegericht, harmonieus, ontspannen en geduldig. Kenmerken die haar directe omgeving, zowel privé- als werk gerelateerd, ook regelmatig benoemden.
Tijdens het coachtraject ervaart ze, in de diverse gesprekken, werkvormen en oefeningen, dat ze ook in haar communicatiestijl een sterke ‘groene’ heeft. Ze ervaart dat ze sterk relatiegericht is. Zo is de eerste vraag die ze aan een collega op maandagochtend stelt: ‘Hoe was je weekend?’ Of wanneer ze een mail typt, iemand belt, of een afspraak met iemand heeft; ze is altijd benieuwd hoe het met iemand gaat, voordat ze overgaat naar het onderwerp van gesprek. In het bewustwordingsproces ervaart ze dat niet iedereen dezelfde voorkeurskleur heeft als zij. De benodigde en gewenste afstemming en verbinding met anderen vormen dan ook een groot onderdeel van haar ontwikkelingsvraagstuk.
Eén van de andere kenmerken van ‘Insights’ groen is harmonieus. Ze merkt dat ze het lastig vindt om mensen aan te spreken op hun gedrag. Vaak draait ze dan om de hete brij heen en vindt ze het moeilijk te zeggen waar het op staat. Haar conflict mijdend gedrag werkt dan averechts en de boodschap komt niet over. Aan de hand van praktische handvatten leert ze dat het in veel gevallen beter werkt om kort en bondig te zijn en duidelijk te vertellen wat ze wil vertellen (effectief communiceren).
Veel van de vragen, zorgen, negatieve emoties, pijnpunten die ze ervaart zijn verbonden aan haar gedragsvoorkeuren in relatie tot haar omgeving (zowel werk als privé). In haar zoektocht naar wie ze is en wil zijn (her)ontdekt ze haar werkelijke identiteit, en daarmee die van anderen: mensen met een voorkeur voor ‘zacht groen’ doen de dingen graag goed en zijn nooit te beroerd om een ander te helpen. Maar als hun bordje daardoor té vol raakt, is het ook echt te veel: ze schieten in de stress, er komt niks meer uit hun handen en nemen een afwachtende houding aan. Flexibiliteit is verder niet hun sterkste punt. Een last minute verandering? Liever niet!
Persoonlijk leiderschap
Met behulp van haar coach leert ze om uit haar comfortzone te stappen om daarmee te groeien in persoonlijk leiderschap. Op een veilige manier en in kleine stappen wordt ze gedwongen om dingen te doen die ze normaal gesproken niet of nauwelijks eerder heeft gedaan. Met stappen die groot genoeg zijn om een verschil te maken, en klein genoeg om aan te durven.
Op basis van haar kernwaarden leert ze uit te gaan van haar eigen kracht, die daarmee tevens haar valkuilen zijn en bijdragen aan de ontstane problematiek. Uit de verdiepende gesprekken en reflectieopdrachten ervaart ze dat haar persoonlijke waarden, overtuigingen, vaardigheden, gedrag en omgang met haar omgeving een ontwikkelingsproces is geweest van jarenlange ervaringen. Hierbij worden verschillende ‘lagen’ aangeraakt om tot de kern te komen (mentaal – sociaal – emotioneel – fysiek – zingeving). Het bewustwordingsproces draagt bij aan het (herdefiniëren) van eigen identiteit en persoonlijkheid.
Resultaten
Na afloop van het traject weet ze dat zij als ‘introverte voeler’ talent heeft voor zorgvuldig en mensgericht werken. Ze heeft gevoel voor sfeer en harmonie. Ze is onmisbaar bij het gesprek over waarden en normen. Het ‘groene type’ heeft oog voor alle teamleden en draagt zorg voor een ontspannen sfeer. Ze kan veiligheid creëren voor een teamdialoog op basis van vertrouwen. Ze zet zich in voor zaken die belangrijk voor haar zijn en doet dit met een rustige vastberadenheid en vasthoudendheid. Ze is zich bewust dat ze de voorkeur geeft aan gelijkwaardige relaties waarin iedereen tot zijn recht komt.
Ze kan duidelijk voor zichzelf benoemen waar ze stress van krijgt: veel veranderingen of een gebrek aan richting brengen haar van slag. Tevens heeft ze een hekel aan politieke spelletjes, machtsmisbruik of dominant gedrag. Daarnaast heeft ze een hekel aan het feit dat men alleen maar oog heeft voor resultaten en minder voor de mens achter deze resultaten.
Naast haar sterktes heeft ze goed in beeld welke valkuilen haar (en daarmee haar omgeving) beïnvloeden: ze heeft de neigen om toegeeflijk en tolerant te zijn, waardoor ze zich snel kan verliezen door het te goed te willen doen voor anderen (ja-zeggen). Ze kan behoorlijk vasthoudend, volhardend en koppig zijn bij wijzigende situaties en veranderingen.
Afstemming
In de afstemming met anderen of een tegengesteld type zoals haar leidinggevende (‘rode energie’) heeft ze geleerd haar grenzen aan te geven (nee-zeggen), assertief te zijn en duidelijk aan te geven wat ze van de ander verwacht en/of verlangt.
Hoe ze dat nu doet:
- Ze vraagt de ander leiding, initiatief en regie te nemen, waarbij ze om duidelijkheid en tekst-en-uitleg vraagt in haar tempo met de juiste instructies. Als een ander kritiek heeft of wil uiten verzoekt ze de ander dat in een 1-op-1 gesprek te doen en niet in het openbaar tijdens bijvoorbeeld een teamvergadering.
- Ze durft een beroep te doen om het geduld van de ander, omdat ze zelf meer tijd nodig heeft om iets te begrijpen of een verandering te accepteren.
- Ze heeft meer inzicht in de rode voorkeur van haar manager die staat voor: focus, vastberaden, doelbewust, wilskrachtig en prestatiegericht. Op een goede dag zorgt haar manager voor een duidelijke focus en richting en is eenduidig in zijn communicatie. Op een slechte dag wordt haar manager snel ongeduldig, drammerig, intolerant en controlerend. De uitdaging die zich op dat moment aandient is hoe ze (zelf) zorgt dat je ook op een slechte dag goed met elkaar blijft communiceren.
Actie
Dus een uitdaging en het moment om uit haar comfortzone te stappen. Niet afwachten, maar een actiegerichte houding aannemen en te achterhalen te achterhalen wat zijn zorg is. Het rode type raakt in een slechte dag, doordat er een te laag tempo is, teveel fouten worden gemaakt, hij of zij te weinig controle heeft over de zaak of omdat er te weinig zichtbare prestaties zijn.
Op dit moment kan ze teruggrijpen op de tips die ze heeft geleerd in het coachingstraject hoe om te gaan (af te stemmen en te verbinden) met haar leidinggevende (‘rode type’):
- Toon initiatief door het aandragen van oplossingen. Oplossingen in actievorm zijn de beste: “Ik ga er direct actie opzetten en kom er vandaag nog op terug!’
- Stel niet teveel vragen – stel de belangrijkste vraag. Teveel vragen stellen haalt het tempo uit het gesprek. Stel de kernvraag, bijvoorbeeld; “Wat heb je van mij nu nodig?”
- Wees niet te vriendelijk, laat gerust horen wat je er écht van vindt. Jouw persoonlijke mening wordt als waardevol ervaren als die ook werkelijk puur is. Te netjes de boodschap willen verpakken werkt vaak averechts. Als het rode type zegt waar het op staat, dan waardeert deze persoon dat ook van een ander.
- Kom met korte argumenten, die bijdragen aan een beter tempo, prestaties of overzicht. Vertrouw er maar op dat als het rode type meer informatie wil, dat hij/zij daar zelf wel naar vraagt.
- Geef opties. Sommige rode types willen graag kiezen en zelf bepalen. In dat geval zoek je enkele opties uit en presenteer je de twee beste. “Keuze A levert dit op en keuze B levert dat op. Zie mijn uitwerking op papier. Welke zal ik in actie zetten?”
In het eindreflectieverslag omschrijft ze dat ze op basis van de verkregen inzichten nu in staat is om actiegericht, kort en in duidelijke taal te communiceren met haar leidinggevende en omgeving, waarbij ze dicht bij zichzelf blijft staan en overtuigd is dat ‘zacht en zorgzaam groen’ haar kern is en daarbij van waarde mag zijn.
